หลายหลากคำถามเกี่ยวกับ CT Current Transformer

16

Questions about Current Transformer

 

“หลายหลากคำถามเกี่ยวกับ CT Current Transformer” Questions about CT

สวัสดีท่านผู้อ่านที่น่าฮักค่ะ….ในฉบับนี้เราจะมานำเสนอเกร็ดความรู้ที่เกี่ยวกับ  Current Transformer  ที่เรามักได้ยินปุถุชนส่วนใหญ่ขนานนามกันว่า CT

Lovato Electric Current Transformer

CT  เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ประกอบการวัดกระแสไฟฟ้าโดยต่อร่วมกับเครื่องวัดกระแส โดยทำหน้าที่แปลงกระแสไฟฟ้าที่วัดให้เหมาะสมกับพิกัดกระแสไฟฟ้าที่ขดลวดกระแสของเครื่องวัด เช่น 100/5   500/5  เป็นต้น

อะไรคือ Ratio ของ CT

Ratio คืออัตราส่วนของการแปลงกระแส จากกระแสด้าน primary เป็นกระแสด้าน  secondary เช่น ratio ของ CT 300 : 5 มีความหมายว่า ‘CT มี rated primary current เท่ากับ 300 A และ rated secondary current มีค่า 5A’

ข้อควรระวังของ Current Transformer!

Safety Warning about Current Transformer

ห้าม Open Circuit ด้าน Secondary ของ CT ในขณะที่มีกระแสไหลผ่านขดลวดของ CT ด้าน Primary เด็ดขาด!!!

คุณสามารถเลื่อกซื้อ CT ออนไลน์ ได้ที่ Factomart.com

ที่กล่าวมาข้างต้นคือ ข้อมูลพื้นฐานของ CT ต่อจากนี้เราจะมาตอบคำถามที่ผู้ใช้งานหลายท่านค้างคาใจกันอยู่ เริ่มกันเลยนะคะ

ปุจฉา  “หากใช้ CT เกินหรือต่ำกว่าค่าพิกัดกระแสที่กำหนดจะส่งผลอย่างไร???”

วิสัชนา  จริงๆแล้วต้องบอกว่า CT นั้นจะมี “accuracy ที่ดีที่สุดเมื่อใช้งานเต็มพิกัด” นั่นหมายความว่า หาก CT  100/5 ก็ควรใช้งานที่ 100 A จะดีสุด แต่หากว่าไม่ได้ใช้งานตามนั้น ค่า Accuracy ก็จะเพี้ยนเปลี่ยนไป ดังตารางต่อไปนี้

จากตารางสามารถยกตัวอย่างประกอบคำอธิบายได้ว่า

–          หากเลือกใช้  CT  :   Class  0.5  , 100/5 A

กรณีใช้ที่พิกัด 100 %  (100 A)  >  ค่า Accuracy จะยังคงเป็น 0.5 เท่าเดิม

กรณีใช้ที่พิกัด 20 %  (20 A)  >  ค่า Accuracy จะเปลี่ยนเป็น 0.75

กรณีใช้ที่พิกัดเกิน 100 % (ใช้กับกระแสมากกว่า 100 A)  >  ค่า Accuracy นั้นไม่สามารถบอกได้เลยค่ะ TT

ปุจฉา                    แล้วจากข้างต้นมีวิธีการแก้ไขอย่างไร???

วิสัชนา                   ไม่เป็นปัญหาค่ะ เรามีวิธีแก้กล่าวคือ   หากเรามี CT 100/5 A   แต่!!!เราต้องการใช้กับกระแสเพียง 20 A  ก็ไม่ต้องลำบากไปหาซื้อ CT ใหม่นะคะ เพียงแต่พัน CT  ที่ฝั่ง primary  100/20 = 5 รอบ เพียงเท่านั้น ก็สามารถใช้ CT ตัวเดิมได้โดยไม่ต้องเสียเงินซื้อใหม่แล้ว และหากว่าจะใช้ที่ค่ากระแสอื่นๆก็ยังทำได้นะคะ ดังตาราง

ค่ากระแสที่ต้องการวัด

จำนวนรอบการพัน

100

1

50

2

25

4

10

10

ยกเว้นกรณีที่ต้องการใช้ CT เกินค่ากระแสที่กำหนด เช่น มี CT 100/5 แต่ต้องการใช้กระแส 150 A กรณีแบบนี้ไม่สามารถใช้ได้นะคะ

Lovato Electric black Current Transformer
Example of Split Core and Solid Core Current Transformer from Lovato Electric. Available Online from Factomart.com. Click on the image to visit the website.

 

ปุจฉา                ค่า Burden คืออะไรเอ่ย

วิสัชนา                   ค่า Burden หมายถึง กำลังไฟฟ้าของหม้อแปลงกระแสไฟฟ้า โดยถ้าอุปกรณ์ไฟฟ้าทุกตัวที่ต่ออนุกรมกับขด secondary มีกำลังไฟฟ้าสูญเสียในเครื่องวัดรวมกำลังไฟฟ้าสูญเสียในสายวัดมีค่าภายใต้เบอร์เดนของหม้อแปลงไฟฟ้าแล้ว ความผิดพลาดจากการวัดจะเป็นไปตามคลาสของหม้อแปลงกระแสไฟฟ้านั้น

นั่นคือ       กำลังไฟฟ้าสูญเสียในเครื่องวัด  +  กำลังไฟฟ้าในสายวัด + ….   <    กำลังไฟฟ้าสูญเสียของ CT

Current Transformer Application

ที่กล่าวมาข้างต้นเป็นคำถามที่พบบ่อยๆ    นอกจากนั้นแล้วก็ขอนำเสนอความรู้เพิ่ม นั่นคือมี Current Transformer แบบพิเศษที่ใช้กับการตรวจจับกระแสรั่วลงดินเรียกว่า Zero current transformer (ZCT)   หลักการก็คือ จะต้องนำ R, S, T, N ผ่านตัว ZCT ทั้ง 4 เส้น หากไม่มีกระแสส่วนหนึ่งส่วนใดรั่วไหลออกไปที่อื่นก็จะทำให้ผลรวมของกระแสสามเฟสจะเป็น 0 จะไม่มีกระแสไฟฟ้าที่หลงเหลือไปที่ Earth-Leakage Protection Relay (ไม่สั่งทริป) แต่ถ้าหากมีกระแสปริมาณหนึ่งไหลออกจากนอกระบบ(ลงที่โครงตู้หรืออื่นๆ)จะทำให้ผลรวมของกระแสไม่เท่ากับ 0 จะมีกระแสไหลไปที่ Eartleakage relay ถ้าปริมาณมากเกินที่ตั้งไว้ ก็จะสั่งให้ Main-circuit breaker ทริปทันที

ที่กล่าวมาข้างต้นคือเกร็ดความรู้ของ CT หวังว่าท่านผู้อ่านคงเข้าใจในรายละเอียดมากขึ้นนะคะ แล้วพบกันใหม่ในฉบับหน้าค่ะ^^

16 ความคิดเห็น

  2. ผมใช้ct. 200/5. แต่มิเตอร์. 100/5. จะได้ไหมครับ

    • สอบถามเพิ่มเติมนะคะ มิเตอร์ 100/5 หมายความว่าอย่างไรคะ

  3. จริงๆแล้ว หม้อแปลงกระแสนั้น   out ที่ออกมาเป็นแรงดันเหรอว่ากระแสครับ

    • หม้อแปลงกระแส หรือ Current transformer หรือ CT ทำหน้าที่ในการแปลงกระแสค่ะ

      และหม้อแปลงแรงดัน หรือ Voltage transformer หรือ VT,PT ทำหน้าที่ในการแปลงแรงดันค่ะ

  4. ผมมี CT  60/5  Burden 5 VA  ผมมีโหลด 1000 W  คิดเป็น 4.54 A  ถ้าผมจะวัดกรแสจาก CT ผมต้องนำแอมป์มิเตอร์มาต่ออนุกรมกับขั้ว secondary ใช่ไหมครับ

    • ได้ตาม diagram ค่ะ แต่ห้าม Open Circuit ด้าน Secondary ของ CT ในขณะที่มีกระแสไหลผ่านขดลวดของ CT ด้าน Primary เด็ดขาด!!! อันตรายมากค่ะ

  5. ขอการต่อ CT คือไดอะแกรม พร้อมอธิบายครับ

    • การต่อ CT ดังรูปนะคะ
      โดยถ้าต่อกับไฟ 3 เฟส ก็จะใช้ CT 3 ตัว ดังรูปค่ะ

    • อธิบายเพิ่มเติม ตามภาพนะคะ

    • ปกติเราจะใช้ CT เท่ากับขนาดของเซอร์กิตเบรกเกอร์ค่ะ เช่น เซอร์กิตเบรกเกอร์ขนาด 100 A ก็จะใช้ CT 100/5 เพื่อให้วัดค่าได้แม่นยำ แต่หากต้องการใช้ CT 300/5 กับขนาดโหลด 50A แนะนำให้พันสายที่คล้อง CT จำนวน 3 loops ตามรูป จะได้ CT ตัวเิดิมเป็น 100/5 ค่ะ

    • ตามหลักการ การนำ CT ขนาด 300/5 ไปใช้กับมอเตอร์ 50A หลักการคือ ให้พันสายไฟคล้อง CT จำนวน 6 รอบค่ะ(วิธีคิดมาจาก 300/50 = 6)

      แต่ในความเป็นจริงคงเป็นการยากที่จะพันสายไฟถึง 6 รอบด้วยข้อจำกัดของขนาด CT จึงแนะนำว่าอาจพัน 3 รอบเพื่อเป็นการเผื่อกระแสกระจากขณะ start motor ด้วยค่ะ

      หมายเหตุ ยกตัวอย่างประกอบดังรูปนะคะ CT 300/5 หากต้องการนำไปใช้ที่ 100 A ก็ให้พันสายไฟ 300/100 = 3 รอบ ค่ะ

  7. ขอถามเรื่อง CT หน่อยนะครับ พอดีอ่านเจอใน datasheet มันบอกว่า rated current ratio 2×300/5 อยากรู้ว่า 2 หมายถืงอะไร รบกวรหน่อยนะครับไม่ชาบจิงๆ Thank you ร่วงหน้า

  8. Meter มีค่าคาดเคือน เนื่องจากย้ายมาไช้ ct หน่วยใหม่ ร่วมกัน สายเหดเพาะอะไร

  9. ภ้ากะแสสูงใย่กวา กะแสม้วนเลี้ม ของ CT จะเปนไลไม้?

Comments are closed.