“หลายหลากคำถามเกี่ยวกับ CT Current Transformer” Questions about CT

สวัสดีท่านผู้อ่านที่น่าฮักค่ะ….ในฉบับนี้เราจะมานำเสนอเกร็ดความรู้ที่เกี่ยวกับ  Current Transformer  ที่เรามักได้ยินปุถุชนส่วนใหญ่ขนานนามกันว่า CT

CT  เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ประกอบการวัดกระแสไฟฟ้าโดยต่อร่วมกับเครื่องวัดกระแส โดยทำหน้าที่แปลงกระแสไฟฟ้าที่วัดให้เหมาะสมกับพิกัดกระแสไฟฟ้าที่ขดลวดกระแสของเครื่องวัด เช่น 100/5   500/5  เป็นต้น

อะไรคือ Ratio ของ CT

Ratio คืออัตราส่วนของการแปลงกระแส จากกระแสด้าน primary เป็นกระแสด้าน  secondary เช่น ratio ของ CT 300 : 5 มีความหมายว่า ‘CT มี rated primary current เท่ากับ 300 A และ rated secondary current มีค่า 5A’

ข้อควรระวังของ Current Transformer!

ห้าม Open Circuit ด้าน Secondary ของ CT ในขณะที่มีกระแสไหลผ่านขดลวดของ CT ด้าน Primary เด็ดขาด!!!

คุณสามารถเลื่อกซื้อ CT ออนไลน์ ได้ที่ Factomart.com

ที่กล่าวมาข้างต้นคือ ข้อมูลพื้นฐานของ CT ต่อจากนี้เราจะมาตอบคำถามที่ผู้ใช้งานหลายท่านค้างคาใจกันอยู่ เริ่มกันเลยนะคะ

ปุจฉา  “หากใช้ CT เกินหรือต่ำกว่าค่าพิกัดกระแสที่กำหนดจะส่งผลอย่างไร???”

วิสัชนา  จริงๆแล้วต้องบอกว่า CT นั้นจะมี “accuracy ที่ดีที่สุดเมื่อใช้งานเต็มพิกัด” นั่นหมายความว่า หาก CT  100/5 ก็ควรใช้งานที่ 100 A จะดีสุด แต่หากว่าไม่ได้ใช้งานตามนั้น ค่า Accuracy ก็จะเพี้ยนเปลี่ยนไป ดังตารางต่อไปนี้

จากตารางสามารถยกตัวอย่างประกอบคำอธิบายได้ว่า

–          หากเลือกใช้  CT  :   Class  0.5  , 100/5 A

กรณีใช้ที่พิกัด 100 %  (100 A)  >  ค่า Accuracy จะยังคงเป็น 0.5 เท่าเดิม

กรณีใช้ที่พิกัด 20 %  (20 A)  >  ค่า Accuracy จะเปลี่ยนเป็น 0.75

กรณีใช้ที่พิกัดเกิน 100 % (ใช้กับกระแสมากกว่า 100 A)  >  ค่า Accuracy นั้นไม่สามารถบอกได้เลยค่ะ TT

ปุจฉา                    แล้วจากข้างต้นมีวิธีการแก้ไขอย่างไร???

วิสัชนา                   ไม่เป็นปัญหาค่ะ เรามีวิธีแก้กล่าวคือ   หากเรามี CT 100/5 A   แต่!!!เราต้องการใช้กับกระแสเพียง 20 A  ก็ไม่ต้องลำบากไปหาซื้อ CT ใหม่นะคะ เพียงแต่พัน CT  ที่ฝั่ง primary  100/20 = 5 รอบ เพียงเท่านั้น ก็สามารถใช้ CT ตัวเดิมได้โดยไม่ต้องเสียเงินซื้อใหม่แล้ว และหากว่าจะใช้ที่ค่ากระแสอื่นๆก็ยังทำได้นะคะ ดังตาราง

ยกเว้นกรณีที่ต้องการใช้ CT เกินค่ากระแสที่กำหนด เช่น มี CT 100/5 แต่ต้องการใช้กระแส 150 A กรณีแบบนี้ไม่สามารถใช้ได้นะคะ

 

ปุจฉา                ค่า Burden คืออะไรเอ่ย

วิสัชนา                   ค่า Burden หมายถึง กำลังไฟฟ้าของหม้อแปลงกระแสไฟฟ้า โดยถ้าอุปกรณ์ไฟฟ้าทุกตัวที่ต่ออนุกรมกับขด secondary มีกำลังไฟฟ้าสูญเสียในเครื่องวัดรวมกำลังไฟฟ้าสูญเสียในสายวัดมีค่าภายใต้เบอร์เดนของหม้อแปลงไฟฟ้าแล้ว ความผิดพลาดจากการวัดจะเป็นไปตามคลาสของหม้อแปลงกระแสไฟฟ้านั้น

นั่นคือ       กำลังไฟฟ้าสูญเสียในเครื่องวัด  +  กำลังไฟฟ้าในสายวัด + ….   <    กำลังไฟฟ้าสูญเสียของ CT

ที่กล่าวมาข้างต้นเป็นคำถามที่พบบ่อยๆ    นอกจากนั้นแล้วก็ขอนำเสนอความรู้เพิ่ม นั่นคือมี Current Transformer แบบพิเศษที่ใช้กับการตรวจจับกระแสรั่วลงดินเรียกว่า Zero current transformer (ZCT)   หลักการก็คือ จะต้องนำ R, S, T, N ผ่านตัว ZCT ทั้ง 4 เส้น หากไม่มีกระแสส่วนหนึ่งส่วนใดรั่วไหลออกไปที่อื่นก็จะทำให้ผลรวมของกระแสสามเฟสจะเป็น 0 จะไม่มีกระแสไฟฟ้าที่หลงเหลือไปที่ Earth-Leakage Protection Relay (ไม่สั่งทริป) แต่ถ้าหากมีกระแสปริมาณหนึ่งไหลออกจากนอกระบบ(ลงที่โครงตู้หรืออื่นๆ)จะทำให้ผลรวมของกระแสไม่เท่ากับ 0 จะมีกระแสไหลไปที่ Eartleakage relay ถ้าปริมาณมากเกินที่ตั้งไว้ ก็จะสั่งให้ Main-circuit breaker ทริปทันที

ที่กล่าวมาข้างต้นคือเกร็ดความรู้ของ CT หวังว่าท่านผู้อ่านคงเข้าใจในรายละเอียดมากขึ้นนะคะ แล้วพบกันใหม่ในฉบับหน้าค่ะ^^