เมื่อกล่าวถึงเครื่องมือวัดเพื่อให้ทราบถึงน้ำหนักหลายท่านคงนึกถึง Load cell เพราะเป็นเครื่องมือวัดที่ให้ความแม่นยำสูง ในการชั่งเพื่อดูปริมาตร แต่หลายครั้งติดปัญหาเรื่องของการติดตั้ง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของขนาดภาชนะบรรจุที่ใหญ่มาก หรือเรื่องของพื้นที่จำกัด แม้กระทั่งเรื่องของกระบวนการ Process ที่ไม่สามารถทำได้เครื่องมือวัดจึงถูกออกแบบมาหลากหลายรูปแบบเพื่อให้เหมาะสมกับงานที่แตกต่างกันออกไป เช่น  Level Sensor (Ultrasonic Radar Hydrostatic) สามารถติดได้ทั้งด้านบน-ล่างของภาชนะบรรจุ

แต่หลายครั้งที่ไม่สามารถเจาะภาชนะบรรจุนั้นๆได้ จึงมีเครื่องมือวัดอีกรูปแบบหนึ่ง คือ Flow Meter ที่หลีกเลี่ยงกับการติดตั้งจากภาชนะบรรจุแต่เป็นการติดตั้งกับท่อ Flow Meter มีหลายรูปแบบ แต่ละวิธีก็มีหลักการแตกต่างกันไปซึ่งส่วนใหญ่เป็นการหาความเร็วแล้วคำนวณออกมาเป็นอัตราการไหล (Q=AV) เช่น วิธีแบบใช้หลักการแม่เหล็ก Magnetic Flow วิธีแบบใช้ค่าความต่างของแรงดัน Orifice Flow วิธีแบบเทอร์ไบน์ แต่ก็มีอีกหนึ่งแบบที่สามารถวัดปริมาตรได้โดยตรงถึง Positive Displacement(Gear Flow, Oval Flow) Flow Meter ที่จะแนะนำในบทความนี้จะกล่าวถึงหลักการ และการนำไปใช้งานเบื้องต้น หน้าที่หลักๆของ Flow Meter ก็เพื่อควบคุมปริมาณ เมื่อต่อร่วมกับชุด Control และ Valve และควบคุมอัตราการไหล เมื่อต่อร่วมกับ Control, Valveและ Inverter เพื่อทำการปรับอัตราการไหลโดยการควบคุมรอบของ Pump

หลักการนำ Flow Meter  ไปใช้ในงานอุตสาหกรรมอาหารสัตว์ เช่น Magnetic Flow นำไปควบคุมอัตราการไหลของ โมลาส (กากน้ำตาล) ในกระบวนการ Mixing Gear Flow นำไปควบคุมอัตราการไหลของน้ำมันพืช  หรือในอุตสาหกรรมยาใช้ Turbine Flow (Sanitary) ควบคุมปริมาณของน้ำในกระบวนการเตรียมผสมยา ซึ่งในครั้งนี้ จะขอกล่าวถึง Flow Meter  เด่นๆ ที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย  3  ชนิด

1. Flow meter Type  Turbine  Flow

คุณสมบัติเด่น

วัดได้ทั้งน้ำ และน้ำมัน   วัสดุทำจาก STAINLESS สัญญาณ OUTPUT PULSE AND ANALOG มีรุ่น HI-TEMP 230˚C  มีใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร เครื่องดื่ม และเภสัชกรรม(ยา)  สำหรับงาน zone Hazardous Locations ก็มีให้เลือกใช้

หลักการทำงาน
โครงสร้างของตัวเทอร์ไบน์มิเตอร์ มีใบพัดทำมุมเฉียงกับทิศทางการไหลขณะที่ Fluid ไหลผ่านจะทำให้ใบพัดหมุนไปตามอัตราการไหลที่ตัว Housing มี Pick off Coil  เป็นตัวรับรู้ความเร็วรอบของเทอร์ไบน์

2. Flow meter Type Magnetic flow

คุณสมบัติเด่น
ใช้วัดน้ำดี น้ำเสีย เคมี ของเหลวอื่นๆที่ต้องการ Accuracy ไม่เกิน 1% มี OUTPUT PULSE AND ANALOG อีกทั้งมี port RS232 สำหรับการ setup parameter and control  มีใช้ในเกือบทุกอุตสาหกรรม เช่น Paper wastewater

หลักการทำงาน

Magnetic flow ใช้กฎของฟาราเดย์  เมื่อของเหลวที่เป็นตัวนำไฟฟ้าไหลผ่านสนามแม่เหล็ก จะเกิดแรงเคลื่อนไฟฟ้าขึ้นในแนวตั้งฉากกับทิศทางการไหลของสนามแม่เหล็ก

3. Flow meter Type Gear flow

คุณสมบัติเด่น
FLOWMETER ที่วัดน้ำมันเบนซิน  น้ำมันพืช  ของเหลวชนิดอื่นๆ ไม่สนใจระยะห่างในการติดตั้ง  OUTPUT PULSE  มีรุ่น HI-TEMP 200˚C Accuracy 1%  มีทั้งรุ่นทำจาก stainless and aluminium ให้เลือก มีใช้มากในอุตสาหกรรมอาหารสัตว์

หลักการทำงาน

เมื่อของเหลวไหลผ่านจะทำให้ฟันเฟืองเคลื่อนที่โดยภายในฟันเฟืองจะมีแม่เหล็กฝังอยู่ซึ่งจะมี sensor รับสัญญาณจากชุดเกียร์จึงทำให้เราเอาสัญญาณที่ได้ไปใช้งาน